Η «μαγεία τής γραμματικής» ή «ο μαγικός κόσμος τής γλώσσας»

62
ΠΡΟΤΑΣΗ για μια άλλη διδασκαλία τής γλώσσας είναι το βιβλίο μου «ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ» [Κέντρο Λεξικολογίας, β΄ έκδοση 2019, σελίδες 487]
Μιλώντας εδώ και αλλού για την γραμματική με έναν συνειδητά προκλητικό μεταφορικό βιωματικό τρόπο, μιλώντας για την «μαγεία» τής γραμματικής, θέλω να άρω τὸ ἐπ’ἐμοὶ την απωθητική έως απαξιωτική αντίληψη που επικρατεί συχνά στην αίσθηση τού κόσμου για αυτό το γλωσσικό αντικείμενο. Οι λέξεις που δηλώνουν τις έννοιες τής νόησής μας δεν θα είχαν καμία αξία, αν ένας λεπτός, σύνθετος, πολυεπίπεδος νοητικός μηχανισμός δεν μεσολαβούσε να τις «συν-τάξει» και να τις «ντύσει γραμματικά», ώστε να περάσουν από το στάδιο τής απλής λέξης στα ανώτερα επίπεδα τής φράσης, τής πρότασης (κυρίως), τής προτασιακής ενότητας (παραγράφου), τού κειμένου.
Ο μεγάλος Roman Jakobson έχει μιλήσει χαρακτηριστικά για «την γραμματική τής ποίησης» και «την ποίηση τής γραμματικής»! Όχι μόνο δηλ. δεν μπορεί να υπάρξει ποιοτικός ποιητικός λόγος που δεν αξιοποιεί την γραμματική κάθε γλώσσας, αλλά ο σκεπτόμενος βαθύτερα για την γλώσσα δεν μπορεί να μη αντιληφθεί ότι η πορεία τής γλωσσικής έκφρασης: (α) εξακτινώνεται γύρω από την ποικιλία τής ενέργειας και των σχολιαστικών δυνατοτήτων τού ΡΗΜΑΤΟΣ μέσω των εγκλίσεων ή τής λεγόμενης «τροπικότητας»∙ (β) απλώνεται στον κόσμο των πολυποίκιλων και λεπτεπίλεπτων χακτηρισμών και ιδιοτήτων τού ΕΠΙΘΕΤΟΥ και τού ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΟΣ∙ (γ) διατρέχει ανευρετικά την ανεξάντλητη ευρύτητα τού φάσματος των συνδυασμών των ΠΡΟΘΕΣΕΩΝ με ουσιαστικά και των ΣΥΝΔΕΣΜΩΝ με ρήματα.
Μπορεί χαρακτηρισμοί όπως «επιθετικός πρσδιορισμός» ή επιρρηματικός προσδιορισμός» να αναδίνουν γλωσσική σχολαστικότητα και γλωσσική πλήξη από τα χρόνια και τον τρόπο που διδάσκονται στο σχολείο, αλλά μένει ενεός όταν κατανοήσει τον ρόλο τους στην αποκάλυψη και των πιο σύνθετων και απαιτητικών σχηματισμών τής σκέψεως και τελικά όταν συνειδητοποιήσει «το θαύμα τής γλώσσας», αυτό το μοναδικό προνόμιο τού ανθρώπου.

Ετικέτες: γραμματική