ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
11 Δεκεμβρίου 2022Μόνη λύση στην κατρακύλα μια άλλη σχολική παιδεία…
4 Μαΐου 2023Το «Λεξικό Κυρίων Ονομάτων» είναι στην πράξη ένα γοητευτικό μέσα από τα ονόματα ταξίδι στις «γειτονιές τού κόσμου», τής πατρίδας μας, αλλά και τού κόσμου ολόκληρου γενικότερα.
Διατρέχοντας πρόχειρα μερικές σελίδες τού γράμματος Α στο παρόν λεξικό, άλλοτε συναντούμε ονόματα ξένων χωρών, πόλεων και περιοχών, όπως π.χ. Αβάνα, Αβησσυνία, Αγγλία, Αγία Πετρούπολη, Άγιοι Σαράντα, Αγκόλα, Άγκυρα, Αδελαΐδα, Αδριανούπολη, Αζερμπαϊτζάν, Αζόρες, Αϊβαλί, Αίγυπτος, Αϊδίνιο, Αιθιοπία, Αϊντάχο, Αϊόβα, Αϊτή, Αμβούργο, Αμερική, Άμστερνταμ, Άουσβιτς, Αργυρόκαστρο, Αριζόνα, Αρμενία, Ασία, Αυστραλία, Αυστρία, Αφγανιστάν, Αφρική κ.ά., και άλλοτε γνώριμους στον Έλληνα τόπους τής πατρίδας μας, όπως π.χ. Άγιο Όρος, Άγραφα, Αγρίνιο, Αθήνα, Αιγάλεω, Αίγινα, Αίγιο, Αιδηψός, Αιτωλικό, Ακαρνανία, Αλαμάνα, Αμαρούσιο, Αμαλιάδα, Αμμόχωστος, Αμοργός, Αμπελόκηποι, Αμφιλοχία, Άμφισσα, Ανάβυσσος, Ανδραβίδα, Ανδρίτσαινα, Άνδρος, Ανώγεια, Αργολίδα, Άργος, Αργοστόλι, Αργυρούπολη, Αρκαδία, Άρτα, Αστυπάλαια, Αττική, Αχαρνές κ.ά. Άλλοτε πάλι σε αυτή την περιπλάνηση συναντούμε θάλασσες, όρη, ποταμούς, λίμνες, κόλπους, ηφαίστεια ξένα και δικά μας, όπως π.χ. Αδριατική, Αζοφική, Αθαμανικά (Όρη), Άθως, Αιγαίο (Πέλαγος), Αίμος, Αίτνα, Αλιάκμονας, Άλπεις, Αλτάια Όρη, Αλφειός, Αμαζόνιος, Αμβρακικός, Άνδεις, Αξιός, Απέννινα Όρη, Αραράτ, Άραχθος, Αργοσαρωνικός, Αρδηττός, Αροάνια, Ασωπός, Ατλαντικός, Αχελώος, Αώος κ.ά. Τέτοια κύρια ονόματα είναι κυριωνύμια τόπων, τοπωνύμια.
Ωστόσο, την ανθρώπινη ζωή και ιστορία σφραγίζουν οι άνθρωποι, τα πρόσωπα με τα ονόματά τους, άνδρες και γυναίκες, ονόματα ξένα και ελληνικά, καθημερινά και επίσημα, ονόματα ιστορικά, που τα ακούμε και έχουμε πάντα την απορία από πού προήλθαν, πώς γεννήθηκαν. Τέτοια ανθρωπωνύμια ή προσωπωνύμια θα αναδείξει και πάλι μια πρόχειρη ενδεικτική φυλλομέτρηση σε μερικές σελίδες τού γράμματος Α τού παρόντος Λεξικού, όπως π.χ. Άβελ, Αβραάμ, Αγαμέμνων, Αγγελική, Άγγελος, Αγησίλαος, Αγλαΐα, Αγνή, Αδάμ, Αδαμάντιος, Αδριανός, Άδωνις, Αθανάσιος, Αθηνά, Αθηναγόρας, Αίας, Αικατερίνη, Αιμίλιος, Αινείας, Αίολος, Αϊσέ, Αισχύλος, Αίσωπος, Ακάκιος, Αλβέρτος, Αλέξανδρος, Αλέξιος, Αλί/Αλή, Αλίκη, Αλκαίος, Άλκηστη, Αλκιβιάδης, Αλκμάν, Αλκυόνη, Αμάλθεια, Αμαλία, Ανδρέας, Άννα, Αντιγόνη, Αντώνιος, Απόλλων, Άρης, Αρθούρος, Αριστείδης, Αριστοτέλης, Αριστοφάνης, Άρτεμις, Ασκληπιός, Ασπασία, Αφροδίτη, Αχμέτ, Αχιλλέας κ.ά.
Και βέβαια θα συναντήσουμε κυριωνύμια λαών, φυλών, ομάδων, εθνωνύμια και πατριδωνυμικά, για τα οποία κατ’ εξοχήν διερωτώμεθα πώς προήλθαν. Πρόχειρη αναγωγή πάλι στο γράμμα Α φέρνει κοντά μας ονόματα όπως π.χ. Αζτέκοι, Αθίγγανοι, Αιολείς, Απάτσι, Άραβες, Αρβανίτες, Αργείοι, Αρναούτης, Αρωμούνοι, Αχαιοί κ.ά. Ακόμη κυριωνύμια με ιστορικό, πολιτισμικό ή άλλο ενδιαφέρον αναδύονται από την ίδια πρόχειρη περιήγηση, όπως π.χ. Άδης, Ακαδημία, Αλκατράζ, Αλλάχ, Αμαζόνες, Άρειος Πάγος, Αρμαγεδδών, Αττίλας, Αχερουσία κ.ά.