ΛΕΞΙΚΟ ΚΥΡΙΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ
11 Δεκεμβρίου 2022ΛΕΞΙΚΟ ΚΥΡΙΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ
11 Δεκεμβρίου 2022Μια περιήγηση σε τέτοιες λέξεις, για να αντιλαμβανόμαστε κι εμείς από καιρού εις καιρό την εκφραστική δύναμη τής γλώσσας μας, όχι για καυχησιολογία αλλά για μεγαλύτερη συνειδητή προσπάθεια και ευαισθησία στην κατάκτηση τής γλώσσας μας, ήτοι στην καλλιέργεια τής σκέψης μας.
WEBSTER’S THESAURUS (1999, p. 885)
-cracy / -κρατία
autocracy (by one ruler) bureaucracy chromatocracy (by a single race)
democracy d(o)ulocracy ergatocracy gerontocracy
gynecocracy hagiocracy hierocracy (by priests or clergy)
ideocracy isocracy (in which all have equal political power = ισοτέλεια)
kakistocracy (!) (by the worst men) kleptocracy mediocracy meritocracy (by an intellectual elite) mobocracy (by the mob «όχλος»)
monocracy neocracy (by amateurs «ερασιτέχνες») ochlocracy
pantisocracy (in which all rule equally) plutocracy pornocracy
ptochocracy slavocracy (by slave owners) stratocracy
sociocracy (in which the interests of all are served equally) technocracy
theocracy timocracy (by love of honor and military glory or property)
[ΕΤΥΜ. αρχ., αρχική σημ. «ισχύς, δύναμη, εξουσία», τού οποίου το θ. προέρχεται από Ι.Ε. ρίζα *ker-t- «ισχύς, δύναμη» (πβ. αιολ. κρέτ-ος), πβ. σανσκρ. krátu- «ισχύς, θέληση» (πβ. αρχ. κρατ-ύς «ισχυρός»), γοτθ. hardus «σκληρός», γερμ. hart, αγγλ. hard, παλ. άνω γερμ. cræft «ρώμη, δύναμη» (> γερμ. Kraft) κ.ά. Παράγ. κρατ-ῶ, κρατ-αιός, κρατ-ερός / καρτ-ερός, κράτ-ιστος κ.ά.] (Η ετυμολογία από το Λεξικό μου)
Και οι κυριότερες ελληνικές λέξεις σε -κρατία (Λεξικό Παραγώγων και Συνθέτων, λ. κράτος):
αγγλοκρατία, αισθησιοκρατία, αιτιοκρατία, αμερικανοκρατία, ανδροκρατία, |αξιοκρατία, αναξιοκρατία | αποικιοκρατία, αριστοκρατία, αστυνομοκρατία, ατομοκρατία, βαυαροκρατία, βουλησιοκρατία, γεροντοκρατία, γραφειοκρατία, γυναικοκρατία, δημοκρατία, εμπειριοκρατία, ενετοκρατία, ευνοιοκρατία, θαλασσοκρατία, θεοκρατία, ιδεοκρατία, ιεροκρατία, ιστοριοκρατία, κεφαλαιοκρατία, κληρικοκρατία, κομματ(ικ)οκρατία, λαοκρατία, λατινοκρατία, ληστοκρατία, λογικοκρατία, λογοκρατία, μετριοκρατία, , μιντιοκρατία, μορφοκρατία, νοησιοκρατία, ξενοκρατία, οικογενειοκρατία, ονοματοκρατία, οχλοκρατία, παπαδοκρατία, πλουτοκρατία, πνευματοκρατία, πραγματοκρατία, προσωποκρατία, ρωμαιοκρατία, στρατοκρατία, σχετικοκρατία, τεχνοκρατία, τιμοκρατία, τουρκοκρατία, τρομοκρατία, τυποκρατία, φαινομενοκρατία, φαλλοκρατία, φαυλοκρατία, φραγκοκρατία, φυσιοκρατία, χρησιμοκρατία, ωφελιμοκρατία