Το Ελληνικό Αλφάβητο

Αυτό το μικρό «τo δέμας» αλλά μεγάλο σε επιστημονική σημασία έργο μου είναι από τα πιο αγαπημένα βιβλία μου.

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ
Θέματα όπως η επινόηση και η ιστορία τού ελληνικού αλφαβήτου, η επίδραση που άσκησε, η διαδρομή κάθε γράμματος σε μορφή και σε φωνητική δήλωση είναι από μόνα τους ελκυστικά. Αν προσθέσεις σε αυτά το μυστήριο των ανακρυπτογράφητων ελληνικών γραφών, την έμφάνιση των πρώτων αλφαβητικών επιγραφών ή την πολυσυζητημένη σχέση των γραμμάτων με την ορθογραφική εικόνα των λέξεων η ελκυστικότητα τού θέματος μεγαλώνει. Το κυριότερο όμως που υποστηρίζω σε αυτό το βιβλίο είναι ότι ο ελληνικός πολιτισμός είναι ένας «πολιτισμός τού γραπτού λόγου», στον οποίο η γραφή διά τού ελληνικού αλφαβήτου έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη συγκρότηση των κειμένων τού ελληνικού λόγου και στοχασμού. Ας προστεθεί και ότι ο σημαντικός πολιτισμός που δήλωσε το λατινικό αλφάβητο έμμεσα συνδέεται με την προέλευση τού λατινικού αλφαβήτου από το ελληνικό.
Άρα, η συμβολή κάθε ελληνικού γράμματος είναι ένα «πετραδάκι» στη γραπτή αποτύπωση τού πολιτισμού μας. Οι περιπέτειες καθενός, ακόμη και τής ίδιας τής μορφής του, είναι ενδιαφέρουσες και σημαντικές (πώς, πότε και γιατί δημιουργήθηκε λ.χ. το ωμέγα, τι δήλωνε, ποια η σχέση του με το «ὀ μικρόν» κ.λπ.). Ακόμη και η αισθητική των γραμμάτων με απασχολεί.
Καθόλου μικρότερης σημασίας δεν είναι και η εκτενής αναφορά στο θέμα τής ορθογραφίας τής γλώσσας μας που συνεξετάζεται στο γ΄μέρος. Γιατί η «εικόνα τής λέξης» είναι μαζί και απεικόνιση τής ιστορίας της ακόμη και προϋπόθεση τής ένταξής της στα οικεία λεξιλογικά πεδία σε γλώσσες με τη διαχρονική διάσταση τής Ελληνικής. Η επιστημονική θεώρηση τής ορθογραφίας, όπως επιχειρείται εδώ, φωτίζει και πολυσυζητούμενα θέματα όπως το δίπολο «πολυτονικό – μονοτονικό» ή το ιστορικά ψευδοδίλημμα «ετυμολογική-ιστορική ή φωνητική» ορθογραφία.