«Σὲ προσκυνῶ, γλώσσα» 117η εκπομπή (νέα)

117η ΕΚΠΟΜΠΗ (νέα)
Η γλωσσική εκπομπή «Σὲ προσκυνῶ, γλώσσα» (Δ΄Κύκλος: Δομή τής Ν. Ελληνικής) προβάλλεται από τον Τηλεοπτικό Σταθμό τής Βουλής κάθε Σάββατο 19.00-20.00 με επανάληψη την Κυριακή 15.00-16.00.

Προθέσεις ειδικής χρήσεως
Σε επίσημο / τυπικό ύφος / στερεότυπες εκφράσεις
ΠΡΟΘΕΣΕΙΣ 18 = 6 μονοσύλλαβες + 12 δισύλλαβες
εις εν εκ/εξ προς συν προ [6 μονοσύλλαβες]
ανά, κατά, διά, μετά, παρά [5 δισύλλαβες σε -α]
επί, περί, αντί (αρχ. αμφί) [4 δισύλλαβες σε -ι]
[από] υπό, υπέρ [3 δισύλλαβες]
• Μίλησε περί τής σημασίας τού περιβάλλοντος / Την εκδήλωση παρακολούθησαν περί τους διακόσιους θεατές
• Ήρθε μετά τη δουλειά στο γραφείο / Δέχτηκε μετά χαράς να ταξιδέψει μαζί μας
• Ακολούθησε παρά τη θέλησή του – Είναι υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ
• Η συζήτηση διεξήχθη υπό την προεδρία τού διευθύνοντος συμβούλου
―ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ προθέσεις + 2 /3 πτώσεις με διαφορετικήσημασία:
ἐπί τάπητος – ἐπί καλῷ – ἐπί δικαίους και αδίκους

Καταχρηστικές προθέσεις
Δεν ξεκίνησαν ως προθέσεις και δεν λειτουργούν ως προρρηματικά
άνευ, δίχως, εκτός, έναντι, εναντίον, ένεκα / ένεκεν, εντός, ενώπιον, εξαιτίας, έως, ίσαμε, λόγω, μέσω, μεταξύ, μέχρι, πλην, χάριν, χωρίς, ώς
Προσέφερε τις υπηρεσίες του άνευ ανταλλάγματος
Σπούδασε δίχως την υποστήριξη τής οικογένειάς του
Η συμφωνία λειτούργησε εναντίον του
Το δυστύχημα συνέβη ένεκα τής υπερβολικής ταχύτητας τού οχήματος
Το κτήριο ανεγέρθηκε εντός τού καθορισμένου χρόνου
Μπορεί να μείνει στη δουλειά του έως το 2030
Η πτήση αναβλήθηκε λόγω τής απεργίας των ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας
Θα πάει μέσω Λαμίας

→συγκρητισμός ή συγκριτισμός;

ΣΩΣΤΟ συγκρητισμός < ΕΛΛΗΝΟΓΕΝΕΣ γαλλ. syncrétisme «ανάμειξη πεποιθήσεων» < ελληνιστ. συγκρητισμός < συγκρητίζω < συν + Κρήτες = «συνασπίζομαι (με αντίπαλο), για να αντιμετωπιστεί κοινός εχθρός» από την τακτική των αρχαίων Κρητών να συνασπίζονται προ τού κοινού κινδύνου, ξεπερνώντας τις διαφορές τους.
επί ή εις τον τύπον των ήλων; [ο Θωμάς στους λοιπούς Αποστόλους]

ΣΩΣΤΟ εἰς τὸν τύπον τῶν ἥλων «ἐάν μὴ ἴδω ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ τὸν τύπον τῶν ἥλων καὶ βάλω τὸν δάκτυλόν μου εἰς τὸν τύπον τῶν ἥλων»

Τοπωνύμια γλωσσικής σλαβικής αρχής
Αράχοβα < παλαιό σλαβ. Orěchovo «καρυδότοπος»
Βαλτέτσι < παλαιό σλαβ. *boltъce «βαλτότοπος, μικρός βάλτος».
Ζαγορά < σλαβ. Zagora < za(d) gora «πίσω από βουνό»)
Ζάλογγο / Ζάλογκο < σλαβ. Zalogъ < za(d) logъ «πίσω από δάσος»
Μέτσοβο < σλαβ. mečovo «αρκουδότοπος, αρκουδοχώρι»
Ναβαρίνο < παλαιό σλαβ. *avorino «σφενδαμνότοπος».