Περί γλωσσικής αυτογνωσίας! – Και άλλες λέξεις της Αγγλικής που προέρχονται από την Ελληνική (ΙΙ)
20 Δεκεμβρίου 2023Για μια «παγκόσμια ημέρα» εορτασμού της ελληνικής γλώσσας
20 Μαΐου 2024Οι εκπομπές ξεκίνησαν την προβολή τους το Σάββατο 13/1/2024. Το Σάββατο 27/1 και ώρα 19.00 θα προβληθεί η 93η εκπομπή (και σε επανάληψη την Κυριακή 28/1 και ώρα 15.00-16.00).
ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ
κλασικός ή κλασσικός;
ETYM. < γαλλ. classique < λατ. classicus < classis «τάξη, σειρά»
Εφόσον πρόκειται για νεότερο δάνειο απλώς από την Γαλλική (που ανάγεται στην Λατινική), απλογραφείται όπως όλα τα νεότερα δάνεια.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Δεν εισήλθε από την Λατινική! Δεν είναι αρχαίο! Εισήχθη όταν δεν προφέρονταν πλέον τα διπλά σύμφωνα. Το λατ. classicus = με αναφορά σε πολίτες «πρώτης τάξεως» > η γλώσσα τους ως πρότυπη, δόκιμοι συγγραφείς τής ελληνορωμαϊκής Αρχαιότητας.
ΑΠΟΡΙΕΣ ΤΗΛΕΘΕΑΤΩΝ
Από πού προέρχεται η λέξη ιερόδουλη; → ελνστ. ἱεροδούλη / ἱερόδουλος < ἱερός + δούλη / δοῦλος. Ιερόδουλη χαρακτηριζόταν η νεαρή υπηρέτρια ναού, η οποία είχε σεξουαλικές σχέσεις με τους επισκέπτες στο πλαίσιο τής αποκαλούμενης «ιεράς πορνείας», που ήταν διαδεδομένη και στην Ασία (πβ. Στράβ. Γεωγρ. 8.6: τό τε τῆς Ἀφροδίτης ἱερὸν οὕτω πλούσιον ὑπῆρξεν ὥστε πλείους ἢ χιλίας ἱεροδούλους ἐκέκτητο ἑταίρας […] καὶ διὰ τοῦτο ἡ παροιμία φησίν “οὐ παντὸς ἀνδρὸς ἐς Κόρινθόν ἐσθ’ ὁ πλοῦς.” αναφορά στο ιερό τής Αφροδίτης στην Κόρινθο)
ΚΥΡΙΩΝΥΜΙΑ : ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ – ΑΝΘΡΩΠΩΝΥΜΙΑ
Ιάκωβος
―όνοµα δύο αποστόλων τού Χριστού (Ιάκωβος ο Πρεσβύτερος, ο υιός τού Ζεβεδαίου, και Ιάκωβος τού Αλφαίου)
―ΕΤΥΜ. εξελληνισµένη µορφή τού Ἰακώβ [γυιος τού Ισαάκ και τής Ρεββέκας] < εβρ. Ya’aqōv < συντετµηµένος τύπος τού σηµιτ. Ya’aqōv-el «ο Θεός προστατεύει» ή «είθε ο Θεός να προστατέψει».
― Άκης, Μάκης (µέσω ιταλοβενετικών τύπων) Γιακουµής, Κουµής κ.ά. Επώνυµα: Ιακώβου, Ιακωβίδης, Ιακωβάτος, Ιακωβάκης, Γιακουµάτος, Γιακουµάκης, Γιακουµίδης κ.ά.
Στις ευρωπαϊκές γλώσσες αγγλ. Jacob, Jack, James, γαλλ. Jacques, γερµ. Jakob, ισπ. Jácobo, Diego, ιταλ. Giacomo
Λουξεµβούργο
―Κράτος τής Δ. Ευρώπης µεταξύ Βελγίου, Γερµανίας και Γαλλίας
―1671: Λουκεµβούργιον ―1728: Λουξέµβουργον και Λουξεµβούργ
< γερµ. Luxemburg < µεσαιων. λατ. Lucili-burgum [ονοµασία κάστρου (Burg) τού 963 < παλαιό γερµ Lucilin-burhuc «µικρό φρούριο» < ίσως luttila «µικρός» + burg «φρούριο, οχυρό»]
―Διάφορα άλλα µεσαιωνικά ονόµατα τού κάστρου και τού δουκάτου, όπως Lützel-burg, Luccelem-burc, Licht-burg κ.ά., δείχνουν ότι το όνοµα είχε παρασυνδεθεί µε λέξεις που σηµαίνουν «φως».