Έκταση φωνήεντος κατά τη σύνθεση

Σύμφωνα με κανόνα για τα σύνθετα της Αρχαίας Ελληνικής, όταν το β΄ συνθετικό άρχιζε από βραχύ φωνήεν, αυτό τρεπόταν σε μακρό, δηλαδή α, ε > η και ο > ω.

Ο κανόνας αυτός εξηγεί την ορθογραφία πολλών συνθέτων, με κυριότερα τα εξής:
(β΄ συνθετικό το αγορά) κατ-ήγορος, παρ-ήγορος, δικ-ηγόρος
(β΄ συνθετικό το άγω) οδ-ηγός, στρατ-ηγός, αρχ-ηγός
(β΄ συνθετικό το ακούω) αν-ήκουστος, βαρ-ήκοος, υπ-ήκοος
(β΄ συνθετικό το άνεμος) προσ-ήνεμος, υπ-ήνεμος
(β΄ συνθετικό το ελαύνω) ιππ-ήλατος, κωπ-ηλάτης, ποδ-ήλατο
(αρχ. ἐρέτης «κωπηλάτης») τρι-ήρης, υπ-ηρέτης
(β΄ συνθετικό το όζω, οσμή) δυσ-ώδης, χα-ώδης, μανι-ώδης
(β΄ συνθετικό το οδύνη) αν-ώδυνος, επ-ώδυνος
(β΄ συνθετικό το όλεθρος) εξ-ώλης, προ-ώλης, απ-ώλεια, παν-ωλεθρία
(β΄ συνθετικό το ομαλός) αν-ώμαλος
(β΄ συνθετικό το ομνύω) εξ-ωμότης, συν-ωμότης, ορκ-ωμοσία
(β΄ συνθετικό το όνομα) αν-ώνυμος, επ-ώνυμος, τοπ-ωνύμιο, προσ-ωνυμία
(β΄ συνθετικό το θέμα οπ– των λέξεων οπτικός, όψη) σκυθρ-ωπός, χαρ-ωπός, ν-ωπός
(β΄ συνθετικό το όροφος) δι-ώροφος, ημι-ώροφος, τετρα-ώροφος
(β΄ συνθετικό το ορύσσω) μεταλλ-ωρύχος, χρυσ-ωρυχείο, δι-ώρυγα
(β΄ συνθετικό το όφελος) επ-ωφελής, κοιν-ωφελής, αν-ώφελος κ.ά.

 Ορθογραφικό λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Α΄ έκδοση) Αθήνα, ΚΕΝΤΡΟ ΛΕΞΙΚΟΛΟΓΙΑΣ, 2008