Greeklish: προσοχή!
I psevdesthisi 2 na nomizis oti to xeperasma ton diskolion egkite (enkite? egkeitai?) sti khrisi (chrisi? xrisi?) tis latinikis anti tis elinikis (ellenikes?) grafis (graphes?)…
Σημαντικά κρίσιμο ζήτημα είναι η χρήση τής μιγαδικής γραφής η οποία είναι γνωστή ως Greeklish, δηλαδή η απόδοση των λέξεων με λατινικό αλφάβητο (σύμφωνα με ορισμένες συμβάσεις) σε κείμενα (συνήθως σύντομα μηνύματα) που στέλνονται μέσω διαδικτύου ή κινητών τηλεφώνων. Είναι αλήθεια ότι πριν από τρεις δεκαετίες, στις αρχές τής δεκαετίας τού 1990, όταν άρχισε να εξαπλώνεται η χρήση τού διαδικτύου και αργότερα των κινητών τηλεφώνων, δεν υπήρχαν τεχνικές δυνατότητες για απόδοση των ελληνικών χαρακτήρων. Ως αποτέλεσμα, οι χρήστες ήταν κατά κάποιον τρόπο υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούν τη μιγαδική γραφή. Σήμερα όμως, όπως όλοι γνωρίζουν, τα σύγχρονα ηλεκτρονικά μέσα γραφής (υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα κ.λπ.) διαθέτουν όλα γραμματοσειρές με μονοτονικό (ή και με πολυτονικό, για όσους το επιλέξουν). Και ο τελευταίος μικρός υπολογιστής, το τάμπλετ ή το κινητό τηλέφωνο παρέχουν αυτή τη δυνατότητα. Επομένως, το να θελήσει κάποιος να χρησιμοποιήσει Greeklish είναι δική του συνειδητή επιλογή, που σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να εκτιμηθεί ως έξωθεν επιβαλλόμενη μορφή γραπτής επικοινωνίας.
Η επιλογή αυτή συνήθως συνδέεται με την ταχύτητα και κάποιες φορές με την οικονομία (αφού χρησιμοποιούνται και τεχνικές συντομογραφικής απόδοσης κάποιων λέξεων), αλλά, δεδομένου ότι αυτή η μορφή γραφής χρησιμοποιείται κατά κύριο λόγο από τους νέους, υποκρύπτει και ένα είδος νεανικής κουλτούρας και τάσης προς δημιουργία ιδιαίτερου κώδικα, διαφορετικού από τον καθιερωμένο. Έτσι, μπορούμε να δούμε να γράφονται κείμενα σαν τα παρακάτω: I psevdesthisi 2 na nomizis oti to xeperasma ton diskolion egkite (enkite? egkeitai?) sti khrisi (chrisi? xrisi?) tis latinikis anti tis elinikis (ellenikes?) grafis (graphes?)…
Στην πραγματικότητα εδώ ελλοχεύει ένας κίνδυνος που δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε, γιατί μπορεί οι νέοι άνθρωποι να το πληρώσουν ακριβά στο μέλλον. Γράφοντας συχνά και για πολύ καιρό με αυτόν τον τρόπο, βαθμηδόν αποξενώνονται όλο και περισσότερο από την εικόνα τής λέξης, ενώ όλο και λιγότερο είναι σε θέση να ανακαλέσουν εύκολα στη μνήμη και στο γράψιμό τους την εικόνα τής ορθογραφίας των λέξεων. Και επειδή η ιστορική ορθογραφία των λέξεων δεν είναι πολυτέλεια ή κάτι περιττό, αλλά άμεση (έστω και όχι πάντοτε συνειδητή) σύνδεση με τη σημασία και τη γλωσσική (ετυμολογική) οικογένεια και τη γλωσσική (γραμματικοσυντακτική) σχέση κάθε λέξης, η αποξένωση καταλήγει σε σοβαρές απώλειες στη γνώση και γραπτή χρήση τής γλώσσας. Εν ονόματι μιας χρηστικής, προκλητικά χρησιμοθηρικής, αντίληψης τού αξιακού συστήματος που συνιστά τη γλώσσα, αφήνονται να ατονήσουν ή να χαθούν πολύτιμα συστατικά τής ποιοτικής λειτουργίας τής γλώσσας.
Ηθικόν δίδαγμα (σε δύο εκδοχές): μην παίζουμε εν ου παικτοίς· εκτός αν … sinidita epilegume na pezume en u pektis. Και γιατί προτιμούμε, αλήθεια, το εκ τού ελληνικού αλφαβήτου (μέσω τής Ετρουσκικής) προελθόν λατινικό αλφάβητο αντί τού ελληνικού που χρησιμοποιούμε στην Ελλάδα από τον 8ο π.Χ. αιώνα μέχρι σήμερα; Μήπως (μέσα στην ξενομανία μας) νομίζουμε ότι χρησιμοποιούμε αγγλικό αλφάβητο;
«Το ελληνικό αλφάβητο: Αλφάβητο – γραφή – ορθογραφία» Γ. Μπαμπινιώτης, Κέντρο Λεξικολογίας. Αθήνα, 2018