Αντί απαντήσεως στον κ. I. Βαρβιτσιώτη. Το Βήμα: Νέες Εποχές, 6 Ιουλίου 2003
2 Μαΐου 2019Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ο μύθος περί τής «αμύθητης περιουσίας» και η εκμετάλλευση τού μύθου. Το Βήμα, 11 Μαΐου 2003 (για Ι. Βαρβιτσιώτη)
2 Μαΐου 2019
Ευχαριστώ θερμά τον κ. I. Βαρβιτσιώτη και για το β’ δημοσίευμά του («Το Βήμα» 18ης Μαΐου), απάντηση στο δικό μου εκτενές κείμενο («Το Βήμα» 11ης Μαΐου) για την αξιοποίηση και διαχείριση τής ακίνητης περιουσίας τού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Το α’ άρθρο του («Το Βήμα» 4ης Μαΐου) μού έδωσε την ευκαιρία να ενημερώσω αναλυτικά τόσο την Κοινή Γνώμη όσο και τους πανεπιστημιακούς και να πείσω (αν κρίνω από την απήχηση που είχε) ότι ούτε η περιουσία τού Πανεπιστημίου μας είναι «αμύθητη» με «φιλέτα πολλών δισεκατομμυρίων» ούτε ότι η διαχείρισή της είναι «προβληματική». Χαιρέτισα το έστω και λίγες μέρες προ των πρυτανικών εκλογών ενδιαφέρον τού κ. Βαρβιτσιώτη (ενώ πρόκειται για δραστηριότητες τού 1997) και έσπευσα να απαντήσω αναλυτικά και με στοιχεία των υπηρεσιών τού Πανεπιστημίου σε όλα τα θέματα που έθιξε. Το β’ δημοσίευμά του, παρά την επανάληψη ανακριβειών που ήδη έχουν διευκρινισθεί και νέων εσφαλμένων πληροφοριών και ατυχών εκτιμήσεων που περιλαμβάνει, μου δίνει μια ακόμη ευκαιρία να ανταπαντήσω, ενημερώνοντας τον ίδιο τον κ. Υπουργό, την Πανεπιστημιακή Κοινότητα και την Κοινή Γνώμη.
1. Ερωτά ο κ. Βαρβιτσιώτης, γιατί δεν έχει η Πρυτανεία απαντήσει σε μερικά άλλα δημοσιεύματα τού Τύπου. Απαντώ: Ενα μόνο δημοσίευμα εμφανίστηκε κατά τη θητεία των σημερινών Πρυτανικών Αρχών, στο οποίο έχει ήδη δοθεί απάντηση. Οτι επιλέξαμε τον κ. Βαρβιτσιώτη ως συνομιλητή δείχνει πόσο σοβαρά παίρνουμε τα γραφόμενα ενός έγκριτου πολιτικού, ο οποίος έχει διατελέσει Υπουργός Παιδείας και συνδέεται ακαδημαϊκά με το Πανεπιστήμιό μας.
2. Ο κ. Βαρβιτσιώτης επιμένει ότι η περιουσία τού Πανεπιστημίου Αθηνών είναι «αμύθητη». Ετσι παρακάμπτοντας τα δικά μας έγκυρα, αναλυτικά και τεκμηριωμένα στοιχεία, προσπαθεί να στηρίξει την δήθεν αμύθητη περιουσία τού Πανεπιστημίου με έναν καθόλου αποδεικτικό και πολύ ελλιπή (τον πληροφορούμε) Πίνακα και – το ωραιότερο – με γλωσσολογική αναφορά στο Λεξικό μου (λ. «αμύθητος»)! Εχω τη βάσιμη υποψία ότι ο κ. Βαρβιτσιώτης δεν κατανόησε πλήρως τη διαυγέστατη επισήμανσή μας ότι η περιουσία στην οποία αναφέρεται συνίσταται κυρίως από Κληροδοτήματα, πράγμα που σημαίνει ότι υφίστανται ανυπέρβλητοι περιορισμοί (οικονομικοί, χρονικοί, λειτουργικοί κ.ά.) στην αξιοποίησή τους, τους οποίους λεπτομερώς εξηγήσαμε. Ως προς τη σημασία τής λέξης «αμύθητος» δικαιούμαι μάλλον να πιστεύω ότι γνωρίζω αρκετά καλά τη σημασία τής λέξης, ώστε να μη χρειάζεται να ανατρέξω στο Λεξικό μου!..
3. Ο κ. Βαρβιτσιώτης μάς μέμφεται σχετικά με το διατηρητέο κτήριο τής Δροσοπούλου, γιατί δεν έχουμε κάνει «αγωγή εξώσεως που είναι η πιο αποτελεσματική ενέργεια». Αλλά πώς να κάνουμε «αγωγή εξώσεως» σε καταληψίες, στους οποίους οι τρεις ιδιοκτήτες (Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μετσόβιο Πολυτεχνείο και Σχολή Καλών Τεχνών) ουδέποτε μίσθωσαν το κτήριο ούτε έχουν μαζί τους άλλη συμβατική σχέση; Αγωγή εξώσεως σε καταληψίες θα ήταν, νομίζω, κάτι καινοφανές στη νομική πρακτική! Μάλιστα, επειδή η Αστυνομία στην οποία απευθυνθήκαμε για να ασκήσουμε διεκδικητική αγωγή μάς διαβεβαίωσε ότι «δεν κατοικεί κανείς στο κτήριο», θα έπρεπε η αγωγή να στραφεί εναντίον αοράτων πνευμάτων! Αντ’ αυτού, με έγγραφό μας, όπως εξηγήσαμε, προσπαθούμε ρεαλιστικότερα να κινητοποιήσουμε τους δύο άλλους ιδιοκτήτες για κοινή αξιοποίηση τού κτηρίου όσο και όπως επιτρέπει η βούληση τού διαθέτη.
4. Για το παλαιό Χημείο με έναν εντυπωσιακά «πρωτότυπο» τρόπο για την άσκηση διοικήσεως και διαχειρίσεως, ο κ. Βαρβιτσιώτης επικαλείται τη μαρτυρία «οποιουδήποτε από εκεί περαστικού» ότι δεν έχει αποκατασταθεί το κτήριο. Εδώ κάπου κόβεται το νήμα τής επικοινωνίας με τον κ. Βαρβιτσιώτη. Είναι προφανές ότι εμείς βεβαίως δεν είπαμε ότι τελείωσε το κτήριο! Πώς θα μπορούσαμε να πούμε κάτι τέτοιο; Εμείς γράψαμε ότι όχι μόνο δεν αδιαφορήσαμε και δεν «αφήνουμε το κτήριο στην τύχη του», όπως ισχυρίστηκε ο κ. Βαρβιτσιώτης, αλλά προχωρήσαμε σε διεθνή δημόσιο μειοδοτικό διαγωνισμό, έχοντας εξασφαλίσει με αγωνιώδεις προσπάθειες κονδύλια 3,2 δισ. δρχ. από το Γ’ K.Π.Σ. Συγκεκριμένα στοιχεία για να πεισθεί ο κ. Υπουργός και να ενημερωθεί η Κοινή Γνώμη: Ο διαγωνισμός για την αποκατάσταση τού Χημείου διεξήχθη την 26.2.2003, έλαβαν μέρος 39 Εταιρείες, διεξάγεται έλεγχος των φακέλων των προσφορών για να ακολουθήσει κατακύρωση, το έργο προβλέπεται να ολοκληρωθεί σε 26 μήνες.
5. Για το Γρυπάρειο απαντήσαμε ότι έχουν τελειώσει οι διαπραγματεύσεις με την Εταιρεία που έχει αναλάβει την ανακατασκευή τού κτηρίου με χρονομίσθωση (αλλά πρέπει οι όροι να εγκριθούν από τη Σύγκλητο όπου έχει παραπεμφθεί το θέμα), ώστε να πάρουμε πίσω τους έξι (6) ορόφους, για να εγκαταστήσουμε σε αυτούς το Οικονομικό Τμήμα και το Τμήμα των E.M.M.E. Και βεβαίως δεν είπαμε ποτέ – πώς ήταν δυνατόν – ότι εγκαταστάθηκαν ήδη τα Τμήματα και λειτουργούν εκεί! Θα μας διέψευδαν οι ίδιοι οι συνάδελφοι των δύο Τμημάτων. Επομένως δεν πρέπει αδίκως να καταπονείται ο «συνεργάτης» τού κ. I. Βαρβιτσιώτη, αποστελλόμενος να ελέγξει «ποια τμήματα λειτουργούν και σε ποιους ορόφους τού Μεγάρου». Το θέμα είναι ένα: Ο κ. Βαρβιτσιώτης ισχυρίστηκε ότι το Γρυπάρειο παραμένει «αναξιοποίητο» και η Πρυτανεία απάντησε ξεκάθαρα ότι: α) έχει δοθεί για αξιοποίηση και β) ότι επαναδιαπραγματευτήκαμε τους όρους τής συμφωνίας, για να εγκαταστήσουμε δύο Πανεπιστημιακά Τμήματα. Αν συνεχίσουμε να μιλάμε με βάση τις εμπειρίες τού «συνεργάτη» ή των «περαστικών» τού κ. Βαρβιτσιώτη, θα καταλήξουμε σε φουτουριστικού τύπου συζήτηση που θα προκαλούσε θυμηδία.
6. Νέα θέματα τίθενται από τον κ. Βαρβιτσιώτη. Γιατί όλα τα Τμήματα τού Κέντρου (Νομική, Πολιτικό, Οικονομικό, Παιδαγωγικό κ.ά.) δεν πήγαν στην Πανεπιστημιόπολη; Απάντηση: α) Θα χρειάζονταν πολλά δισεκατομμύρια για να κτισθούν τα νέα κτήρια. β) Δεν χωρούσαν να πάνε όλα εκεί. γ) Μερικά Τμήματα (όπως τα E.M.M.E. κ.ά.) έχουν εκπαιδευτικούς λόγους να βρίσκονται στο κέντρο τής πόλης. Αυτά, ωστόσο, τα αποφασίζει η Σύγκλητος (οι περασμένες και η παρούσα) συνεκτιμώντας πολλούς παράγοντες (χώρο, ιδιαιτερότητες λειτουργίας, πρόσβαση σε εκπαιδευτικούς χώρους άσκησης κ.λπ. ) που δεν είναι δυνατόν να εκθέσουμε εδώ.
7. Παρά τα λεπτομερή συγκριτικά στοιχεία που δώσαμε για τη δημοπράτηση των διατηρητέων κτηρίων (που έγινε από τη διοίκηση τής Εταιρείας τού 1997) ο κ. Βαρβιτσιώτης επιμένει να διερωτάται, γιατί «μειοδότης» (προφανώς θα εννοεί πλειοδότης!) αναδείχθηκε η ίδια Εταιρεία (η Ελληνική Τεχνοδομική). Εχει ο κ. Βαρβιτσιώτης κάποια στοιχεία ότι τα πράγματα δεν έγιναν σωστά; Οτι αδικήθηκε κάποια άλλη συμμετέχουσα Εταιρεία; Μολονότι δεν έχω χειρισθεί προσωπικώς τα θέματα τού 1997 (ανέλαβα την Πρυτανεία το 2000), δεν μπορώ να κατανοήσω πώς ένας υπεύθυνος πολιτικός μετά από 6 ολόκληρα χρόνια μπορεί να αφήνει τέτοιους αναπόδεικτους και μειωτικούς για μια μεγάλη τεχνική Εταιρεία υπαινιγμούς, για θέματα που – θα το επαναλάβω και σήμερα – έχουν ελεγχθεί λεπτομερώς από το αρμόδιο Συμβούλιο Κληροδοτημάτων τού Υπουργείου Οικονομικών.
8. Ο κ. I. Βαρβιτσιώτης αναφέρεται επίσης στο γεγονός ότι το Συμβούλιο Εθνικών Κληροδοτημάτων δεν ενέκρινε μία από αυτές τις συμβάσεις, αυτή τού διατηρητέου τής οδού Σανταρόζα. Αλλά αυτό ακριβώς δείχνει τον αυστηρό έλεγχο που ασκεί το Συμβούλιο, το ίδιο που ενέκρινε όλους τους άλλους διαγωνισμούς. Τη συγκεκριμένη σύμβαση δεν την ενέκρινε, γιατί υπήρχαν παλαιοί μισθωτές σε ισόγεια και υπόγεια καταστήματα τού ακινήτου με λήξη μίσθωσης το 2004, πράγμα που θεωρήθηκε πολύ μακρός χρόνος, για να μπορεί εγκαίρως το ακίνητο να παραδοθεί ελεύθερο στους νέους μακροχρόνιους μισθωτές ώστε να το αναπαλαιώσουν. Το γεγονός αυτό καθώς και το ότι η παρούσα διοίκηση επαναπροκήρυξε το διατηρητέο με καλύτερους όρους (πράγμα φυσικό αφού έγινε σε διαφορετικό χρόνο και υπό άλλες συνθήκες) και ότι πέτυχε καλύτερο μίσθωμα δικαιολογούν άραγε τους υπαινιγμούς τού κ. Βαρβιτσιώτη εναντίον τής Ελληνικής Τεχνοδομικής; Ας σημειωθεί ότι η Ελληνική Τεχνοδομική δεν προσήλθε στον νέο (επαναληπτικό) διαγωνισμό που κατακυρώθηκε στην «Αναστηλωτική».
9. «Βασανιστικά ερωτήματα» για το Πανεπιστήμιο απειλεί να θέσει ο κ. Υπουργός. Αλλά «βασανιστικά ερωτήματα» για το Πανεπιστήμιο Αθηνών δεν υπάρχουν. Θα το επαναλάβω και σήμερα: Το Πανεπιστήμιο και η Διοίκησή του δεν έχουν τίποτα να κρύψουν από κανέναν· ούτε φοβούνται κανέναν. Ας δούμε και τα νέα όμως ερωτήματα, που αποτελούν και αυτά επαναλήψεις γνωστών θεμάτων, στα οποία έχουν δοθεί απαντήσεις.
(α) Ερωτά ο κ. Βαρβιτσιώτης: «Τι ενέργειες έκανε το Πανεπιστήμιο για να αρθεί η καταπάτηση εκ μέρους τής διοίκησης τού Λαϊκού Νοσοκομείου ενός οικοπέδου τής Ιατρικής Σχολής που βρίσκεται προς την πλευρά τής οδού Αγίου Θωμά και στο οποίο έχει εγκατασταθεί σταθμός αυτοκινήτων (parking) τον οποίο εκμεταλλεύεται άσχετος προς το Πανεπιστήμιο ιδιώτης;». Πλήρης σύγχυση στην πληροφόρηση που έχει για το θέμα ο κ. Βαρβιτσιώτης και που θα μπορούσε να ελέγξει μ’ ένα απλό τηλεφώνημα. Το Λαϊκό Νοσοκομείο (ιδιοκτησία το ίδιο τού Πανεπιστημίου Αθηνών) δεν μπορεί να καταπάτησε οικόπεδο που ανήκει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (Ιατρική Σχολή)! H πραγματικότητα είναι ότι το οικόπεδο, όπου λειτουργεί συνεργείο αυτοκινήτων, ανήκει στην κυριότητα τού ιδιώτη κ. B. Θ. Κολλιοπούλου, ο οποίος το έχει εκμισθώσει στον τεχνικό αυτοκινήτων κ. Π. Παγωμένο. Το Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει ζητήσει από το Υπουργείο Οικονομικών την απαλλοτρίωση αυτού τού οικοπέδου υπέρ τού Πανεπιστημίου, για την επέκταση στον χώρο Πανεπιστημιακών Κλινικών και Εργαστηρίων τού Λαϊκού Νοσοκομείου, αλλά το Συμβούλιο τής Επικρατείας μετά από παρέμβαση τού ιδιοκτήτη ακύρωσε την απόφαση απαλλοτρίωσης ως μη επαρκώς αιτιολογημένη. Το Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει επανέλθει, επιμένοντας στην απαλλοτρίωση τού εν λόγω οικοπέδου.
(β) Ερωτά ο κ. Βαρβιτσιώτης: «Με ποιο καθεστώς παραμένει το Λαϊκό Νοσοκομείο στον χώρο τού Πανεπιστημίου στο Γουδί; Υπάρχει σύμβαση και πότε υπογράφηκε;». Ιδιοκτησιακά, ο χώρος όπου λειτουργεί το Λαϊκό Νοσοκομείο ανήκει στο Πανεπιστήμιο. Με δικές μας ενέργειες επανήλθε το 2001 στο Πανεπιστήμιο, που το είχε ανταλλάξει με το Ελληνικό Δημόσιο, προκειμένου να κτισθεί εις αντάλλαγμα ένα μεγάλο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο στη Σωτηρία, πράγμα όμως που δεν έγινε ποτέ. Ο σχεδιασμός των Πρυτανικών Αρχών για το εν λόγω Νοσοκομείο και η διεκδίκηση και οι συζητήσεις που έχουν ήδη αρχίσει είναι να δημιουργηθεί ένα Κεντρικό Πανεπιστημιακό Συγκρότημα με βάση το Λαϊκό Νοσοκομείο, ανακαινισμένο και επεκτεταμένο και πλαισιούμενο από το Αρεταίειο, το Αιγινήτειο, το Αλεξάνδρα και το Συγγρού. Ωστόσο, ένα κρατικό Πανεπιστήμιο, όπως το Πανεπιστήμιο Αθηνών, δεν μπορεί να απαιτήσει από το Κράτος «να πετάξει στον δρόμο» ή να τινάξει στον αέρα τη λειτουργία ενός μεγάλου κρατικού Νοσοκομείου (τού ΕΣΥ), με τεράστιες κοινωνικές επιπτώσεις για την υγεία των Ελλήνων πολιτών, επικαλούμενο απλώς το ιδιοκτησιακό καθεστώς! Οι εισηγήσεις έγκριτων πανεπιστημιακών καθηγητών τής Νομικής Σχολής, με τους οποίους συζητήσαμε το θέμα, συνιστούν προσεκτικούς χειρισμούς. Ηδη δε έχουμε αποστείλει εξώδικο με τις απαιτήσεις τού Πανεπιστημίου. Ωστόσο βιαστικές, παρορμητικές, δήθεν «δυναμικές» διεκδικήσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ρήξεις που και τις πανεπιστημιακές κλινικές τού Λαϊκού θα έφερναν σε δύσκολη θέση και τον ευρύτερο σχεδιασμό και τη συνεργασία για την ίδρυση ενός Κεντρικού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου με βάση το Λαϊκό θα υπονόμευαν.
Τελειώνοντας, θα ευχαριστήσω και πάλι τον κ. Βαρβιτσιώτη για το ενδιαφέρον του για το Πανεπιστήμιο Αθηνών. H κριτική του, αναμφισβήτητα καλόπιστη, βοήθησε αν μη τι άλλο στο να ενημερωθεί με τις απαντήσεις μας η Κοινή Γνώμη για τα θέματα διαχείρισης τής περιουσίας τού πρώτου Πανεπιστημίου τής χώρας. H Πρυτανεία μάλιστα προτίθεται να καλέσει τα μέλη τού Κοινοβουλίου (βουλευτές, υπουργούς) που συνδέονται με το Πανεπιστήμιο Αθηνών (παλαιά και νέα μέλη τού διδακτικού προσωπικού τού Πανεπιστημίου) να συζητήσουμε μαζί τα θέματα και να ζητήσουμε τις απόψεις και την αρωγή τους. Μεταξύ αυτών θα είναι και ο κ. Βαρβιτσιώτης, παλαιό έγκριτο μέλος τού Πανεπιστημίου μας. Και εδώ θεωρούμε ότι μπορεί να τελειώσει οριστικά ο χρήσιμος για το Πανεπιστήμιό μας διάλογος με τον κ. Υπουργό.
