Γεώργιος Μπαμπινιώτης

• Απόφοιτος τού 9ου Γυμνασίου Αρρένων Αθηνών.
• Σπούδασε Φιλολογία στην Φιλοσοφική Σχολή τού Πανεπιστημίου Αθηνών απ’ όπου πήρε το πτυχίο του το 1962 (υπότροφος τού Ι.Κ.Υ. καθ’ όλη την διάρκεια των σπουδών του).
• Έγινε διδάκτωρ τής ίδιας Σχολής (1969).
• Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές (ως υπότροφος τής DAAD και τής “Alexander von Humboldt Stiftung”) στη Γλωσσολογία στο Πανεπιστήμιο τής Κολωνίας (1969-71), με ειδίκευση στη θεωρία τής γλώσσας και στις σύγχρονες μεθόδους αναλύσεως τής γλώσσας
  

• Βοηθός Σπουδαστηρίου Γλωσσολογίας τού Πανεπιστημίου Αθηνών (1965)
• Επιμελητής (1971)
• Επικουρικός Καθηγητής (1972)
• Τακτικός Καθηγητής τής έδρας τής Γλωσσολογίας τού Πανεπιστημίου Αθηνών (1973-2006)
• Διευθυντής τού Σπουδαστηρίου Γλωσσολογίας (1973-88)
• Διευθυντής τού Τομέα Γλωσσολογίας (για πολλά χρόνια)
• Επισκέπτης Καθηγητής τού Πανεπιστημίου Κρήτης (1979-81)
• Πρόεδρος τού Τμήματος Φιλολογίας τού Πανεπιστημίου Αθηνών
• Κοσμήτωρ τής Φιλοσοφικής Σχολής τού Πανεπιστημίου Αθηνών
• Πρύτανης τού Πανεπιστημίου Αθηνών (2000-2006)
• Ομότιμος (2006) και Επίτιμος (2007) καθηγητής τού Πανεπιστημίου Αθηνών 
  
• Επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας (1991)
• Επίτιμος διδάκτωρ τού Πανεπιστημίου “La Trobe” τής Μελβούρνης (Αυστραλίας)
• Επίτιμος διδάκτωρ τού Πανεπιστημίου τού Montreal (Καναδά)
• Τακτικό μέλος τής  Μόνιμης Διεθνούς Επιτροπής Γλωσσολόγων (CIPL)
• Πρόεδρος τής Γλωσσικής Εταιρείας των Αθηνών
  
• Τακτικό μέλος τής  Societas Linguistica Europaea
  
• Τακτικό μέλος τής “European Academy of Sciences and Arts”(Salzburg)

• Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων (2012, στην Κυβέρνηση Λουκά Παπαδήμου)Πρόεδρος τού Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού (2006-2011),
• Πρόεδρος τού Παιδαγωγικού Ινστιτούτου τής Ελλάδος (1990 –1993)
• Πρόεδρος τή Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας (Αρσάκεια-Τοσίτσεια Σχολεία, από το 1987 – σήμερα)
• Πρόεδρος τού Εθνικού Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (που διεξήγαγε τον Εθνικό Διάλογο για την Παιδεία, 2009) Πρόεδρος τής Επιτροπής τής Βουλής των Εφήβων
• Μέλος τής Επιτροπής Εκδόσεως τής Εγκυκλοπαίδειας «Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάνικα» και τής θεματικής Εγκυκλοπαίδειας τής Εκδοτικής Αθηνών (Γλωσσολογία)
• Πρόεδρος τής Γλωσσικής Εταιρείας των Αθηνών
• Αντιπρόεδρος τής Εταιρείας Ελλήνων Φιλολόγων
• Γεν. Γραμματεύς τής Ελληνικής Ανθρωπιστικής Εταιρείας
• Μέλος Συμβουλίων προγραμματισμού, μελέτης και έρευνας εκπαιδευτικών ζητημάτων των Α.Ε.I.
• Μέλος τού Συμβουλίου Τοπωνυμιών
• Μέλος τού Δ. Σ. τού Κοινωφελούς Ιδρύματος «Αλέξανδρος Ωνάσης» (2006-2015) και τού Δ.Σ. τού Παραρτήματος τού Ωνασείου στη Ν. Υόρκη (2000-2015)
• Αντιπρόσωπος τής Ελλάδος στη Συμβουλευτική Επιτροπή Διαχειρίσεως τού προγράμματος Μηχανικής Μεταφράσεως των γλωσσών τής Ευρωπαϊκής Κοινότητας (ΕUROTRA).
• Σύμβουλος σε εκπαιδευτικά προγράμματα τού «Ιδρύματος Μελετών Λαμπράκη»
• Μέλος τού Δ.Σ. τού «Ινστιτούτου Επεξεργασίας τού Λόγου» (Ι.Ε.Λ.)
• Μέλος τού Δ.Σ. τού Πνευματικού Κέντρου τού Δήμου Αθηναίων κ.ά

α) Εκδότης τού περιοδικού «Γλωσσολογία», τού μόνου γλωσσολογικού περιοδικού στην Ελλάδα. Παλαιότερα και τού  “Bibliographical Bulleti of the Greek Language” και τού περιοδικού «Αρχαιογνωσία».

β) Διευθυντής τής σειράς «Γλωσσολογική Βιβλιοθήκη» των εκδόσεων Gutenberg και τής σειράς «Γλώσσα – Κείμενο – Επικοινωνία» των εκδόσεων Ελληνικά Γράμματα.

γ) Υπήρξε υπεύθυνος συντάξεως ερευνητικών προγραμμάτων ηλεκτρονικής επεξεργασίας τής ελληνικής γλώσσας σε συνεργασία με την ΙΒΜ Ελλάδος.

δ) Πλήθος διαλέξεων, συζητήσεων στρογγυλής τραπέζης, συνεντεύξεων στα Μ.Μ.Ε., δημοσιευμάτων στον Τύπο και  άλλων δημοσίων εμφανίσεων επί θεμάτων τής γλώσσας, τής παιδείας και τού πολιτισμού.

ε) Συνέδρια:

Έλαβε μέρος ως ομιλητής, σύνεδρος, πρόεδρος ή προσκεκλημένος ομιλητής σε επιστημονικά συνέδρια:

• Διεθνές Συνέδριο Ρομανικής Γλώσσας και Φιλολογίας (Νεάπολις 1974)
• Α΄ Γλωσσολογικό Συμπόσιο Θεσσαλονίκης (1976) και Β΄ Γλωσσολογικό Συμπόσιο Καστοριάς (1978)
• Διεθνές Γλωσσολογικό Συνέδριο (Βιέννη, 1977)
• Διεθνές Συνέδριο Τοπωνυμιών (Αθήνα, 1977)
• American Philological Association + Modern Studies Association (Atlanta USA, 1976)
• Συνέδριο Ελληνικών Σπουδών (Μελβούρνη Αυστραλίας, 1978)
• Συνέδριο για την ελληνική γλώσσα στον αγγλόφωνο κόσμο (Βoston 1983, USA)
• Συνέδρια Ελληνικής Ανθρωπιστικής Εταιρείας.
• Οργάνωσε στην Αθήνα (1982) το 15ο Διεθνές Συνέδριο τής Ευρωπαϊκής Γλωσσολογικής Εταιρείας.
• Συνέδριο τού Πανεπιστημίου τής Νεαπόλεως (Νάπολι, 1984)
• Συνέδριο «Γλώσσα και Νεολαία» (Αθήνα 1984, Υπουργείο Νέας Γενιάς)
• Ημερίδα για τη γλώσσα, στάδιο Μίλωνα (Αθήνα 1985, Οργάνωση ΚΚΕ εσωτ.).
• Σειρά διαλέξεων “King’s College” τού Λονδίνου και “Hellenic Cultural Center” (Λονδίνο 1985)
• Συνέδριο μακεδονικών σπουδών (Μελβούρνη Αυστραλίας, 1988)
• Συνέδριο “Thesaurus Linguae Graece” (Αθήνα, 1987) (Οργανωτής Συνεδρίου)
• Συνέδριο “Journée d’ études sur le Grec” (Παρίσι, Απρίλιος 1988).
• Σεμινάριο: Η μετάφραση στην ελληνική γλώσσα. Θεωρία και πράξη (1989, Ευρωπαϊκή Κοινότητα, Λουξεμβούργο και Βρυξέλλες).
• Επισκέπτης καθηγητής (Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας, 1991).
• “Greek-Australian award fellow” για το 1991 (Αύγουστος 1991)
• Σεμινάριο για τη διδασκαλία τής αρχαίας ελληνικής γλώσσας και τού αρχαίου ελληνικού πολιτισμού (Ιούλιος 1991, Λεμεσός Κύπρου, 0έμα: «Διαχρονική διδασκαλία τής ελληνικής γλώσσας στο Γυμνάσιο»)
• Επίσημος ομιλητής στο Μνημόσυνο για τον Ελευθέριο Βενιζέλο, στο Ακρωτήρι Χανίων (24 Μαρτίου 1991, θέμα: «Ο Ελευθέριος Βενιζέλος ως πνευματική φυσιογνωμία ηγέτη»)
• Συντονιστής ομιλητής στο “Symposium International sur le grec contemporain” (Παρίσι, 1992)
• Συνέδριο τού Ιδρύματος “The Woodrow Wilson Center” (Washington, 1992), προσκεκλημένος ομιλητής με θέμα “The Blending of tradition and innovation in Modern Greek Culture” 
• Οργάνωση Συνεδρίου για την Ελληνική Γλώσσα (Πρόεδρος) (Αθήνα, 1996)
• Οργάνωση Γ΄ Διεθνούς Γλωσσολογικού Συνεδρίου για την Ελληνική Γλώσσα (Πρόεδρος) (Αθήνα, 1997)
• Οργάνωσε με το Θυγατρικό Ίδρυμα τού Ωνασείου στη Ν. Υόρκη δύο ημερίδες για τη διδασκαλία τής ελληνικής γλώσσας στα Πανεπιστήμια Βόρειας και Νότιας Αμερικής, Νέα Υόρκη, 2005
• Επίσημη εναρκτήρια ομιλία στη Συνάντηση τής Société internationale de linguistique fonctionnelle «André Martinet, Linguiste», για τα 100 χρόνια από τη γέννησή του, (Παρίσι, 9-12 Ιουλίου 2008), με θέμα “Diachronie et synchronie dynamique”

στ) Επιστημονικός συντάκτης τηλεοπτικών εκπομπών και ραδιοφωνικών εκπομπών:

• «Ομιλείτε ελληνικά;» [με τη Λιάνα Κανέλλη και τη Μαρία Χούκλη]
• «Τη γλώσσα μού έδωσαν Ελληνική» [Γιώργος και Ηρώ Σγουράκη]
  
• «Οι λέξεις φταίνε» [με τη Βίκυ Φλέσσα]
• καθημερινή ραδιοφωνική εκπομπή στον ΒΗΜΑ FM: «5 λεπτά με τον καθηγητή Γ. Μπαμπινιώτη» [2015 –2017]
• τηλεοπτικές εκπομπές στο History Channel: «3 λεπτά για την ελληνική γλώσσα με τον καθηγητή Γ. Μπαμπινιώτη» [2018- σήμερα].

Επί τής προεδρίας τού Γ. Μπαμπινώτη στη Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία:

• ανεγέρθησαν το σχολικό συγκρότημα και το κλειστό γυμναστήριο των Αρσακείων Θεσσαλονίκης
  
• το νέο σχολικό συγκρότημα των Αρσακείων τής Πάτρας
  
• το σχολικό συγκρότημα των Αρσακείων Τιράνων
  
• το σχολικό συγκρότημα των Αρσακείων Ιωαννίνων (ολοκληρώθηκε το 2009).
  
• Ανακαινίσθηκε το κτήριο των Αρσακείων παραπλεύρως τού Αρσακείου Ψυχικού (οικία πρωθυπ. Ανδρέα Μιχαλακόπουλου και μετέπειτα τής Πριγκιπίσσης Ελένης), όπου εγκαταστάθηκε η Διοίκηση των Αρσακείων.
  
• Έγιναν έργα επέκτασης, ανακαίνισης και συντήρησης των Αρσακείων Εκάλης και Ψυχικού.
• Ιδρύθηκε η  «Στοά τού Βιβλίου» (1996) και το «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο τής Στοάς τού Βιβλίου» (2007), στο οποίο πραγματοποιεί και ο ίδιος μαθήματα για την ελληνική γλώσσα.

Ως Πρύτανης ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης (κατά τη διάρκεια των ετών 2000-2006) ίδρυσε, μεταξύ άλλων, το Εντευκτήριο των Πανεπιστημιακών «Καποδιστριακό», στο ανακαινισθέν, με χορηγία τού Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος», κτήριο Κωστή Παλαμά).

Επί τής Πρυτανείας του, επίσης,πραγματοποιήθηκαν, ολοκληρώθηκαν και ξεκίνησαν μεγάλης εκτάσεως και ποικιλίας έργα τού Πανεπιστημίου μας.

Αγγλική, Γερμανική, Γαλλική.
Ενασχόληση, λόγω τού αντικειμένου τής επιστήμης του, με περισσότερες ξένες γλώσσες, όπως η αρχαία Ινδική, η γλώσσα των Maya (Jucatec) ιθαγενών τής Αμερικής κ.ά.

Ο Γ. Μπαμπινιώτης ανήκει στους εισηγητές τής Σύγχρονης (Μοντέρνας) Γλωσσολογίας στην Ελλάδα.
Από τους πρώτους δίδαξε τις σύγχρονες μεθόδους αναλύσεως τής γλώσσας, τις οποίες και εφήρμοσε σε αναλύσεις τής δομής τής αρχαίας και τής νέας ελληνικής γλώσσας.
Εισήγαγε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών την Κειμενογλωσσολογία και την Υφολογία, αναδεικνύοντας επιστημονικά τον ρόλο τής γλώσσας στα λογοτεχνικά και μη λογοτεχνικά κείμενα, και τις μεθόδους ανάλυσης των κειμένων.
Επέμεινε ιδιαιτέρως στον τρόπο διδασκαλίας τής μητρικής γλώσσας βάσει τής επικοινωνιακής μεθόδου συνδυασμένης με τη γραμματική και τη σύνταξη (δομολειτουργική προσέγγιση).

1. Συνοπτική ιστορία τής ελληνικής γλώσσας: Με εισαγωγή στην ιστορικοσυγκριτική γλωσσολογία (Νέα έκδοση – Αθήνα: 2017, Κέντρο Λεξικολογίας –  σελ. 280)
2. Θεωρητική γλωσσολογία: Εισαγωγή στη σύγχρονη γλωσσολογία (2η έκδ.- Αθήνα: 1998. – σελ. 303 )
3. Γλωσσολογία και λογοτεχνία: Από την τεχνική στην τέχνη τού λόγου (2η έκδ.- Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 1991. – σελ. 341)
4. Γλωσσολογικές σχολές, ευρωπαϊκός και αμερικανικός δομισμός  (Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 1985. –  σελ.98)
5. Εισαγωγή στη σημασιολογία (Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 1985. –  σελ. 92)
6. Ιστορική γραμματική τής αρχαίας ελληνικής γλώσσας: Φωνολογία (Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 1985. – σελ. 219)

1. Μεγάλο 1998 (2^η 2002, 3^η 2008, 4^η 2012 à 2.256 σελ.)
2. Σχολείου – Γραφείου 2004 (2^η 2008, 3^η 2012 à 1.600 σελ.)
3. Μικρό 2006 (2^η 2009 à 1.380 σελ.+ Ηλεκτρονική έκδοση Apple)
4. Ορθογραφικό 2008 (967 σελ.)
5. Ετυμολογικό 2009 (2^η 2011à 1.720 σελ.)
6. Συνωνύμων – Αντωνύμων 2011 (1.241 σελ.)
7. Δυσκολιών και λαθών 2014 (1.000 σελ.)
8. Των πιο απαιτητικών λέξεων 2015 (1.421 σελ.)
9. Λεξικό Παραγώγων και Συνθέτων τής Νέας Ελληνικής (Τα παιδιά και τα εγγόνια των λέξεων τής Ελληνικής)  2016  (723 σελ.)

– Πρόσφατο έργο του η Σύγχρονη Σχολική Γραμματική για όλους, σ. 480 (2017)

– Από κοινού με τον Χρ. Κλαίρη (και άλλους συνεργάτες) συνέταξαν :

«Γραμματική τής Νέας Ελληνικής. Δομολειτουργική – Επικοινωνιακή (2005 και νέα έκδοση το 2011, σελ. 1160

«Συνοπτική Γραμματική τής Νέας Ελληνικής» (2007 και νέα έκδοση το 2011, σελ. 445).

1. Το γλωσσικό ζήτημα: Σύγχρονες προσεγγίσεις Επιμέλεια και πρόλογος: Γ. Μπαμπινιώτης. Αθήνα: Ίδρυμα τής Βουλής των Ελλήνων,  2011.- σελ. 619 
2. Εμπλουτισμός τού λεξιλογίου: Τεύχος 1: Ενότητες: α. Σώμα – εμφάνιση β. Νους – πνεύμα: Βιβλίο μαθητή  Γ. Μπαμπινιώτης, Ι. Ν. Παρασκευόπουλος. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 2000, σελ. 247 
3. Εμπλουτισμός τού λεξιλογίου: Τεύχος 1: Ενότητες: α. Σώμα – εμφάνιση β. Νους – πνεύμα: Βιβλίο γονέα – εκπαιδευτικού Γ. Μπαμπινιώτης, Ι. Ν. Παρασκευόπουλος. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 2000, σελ.135 
4. Κείμενο – επικοινωνία. Πώς γράφουμε και πώς κατανοούμε τα κείμενα: Τεύχος 1: Το περιεχόμενο τού κειμένου:
5. Βιβλίο μαθητή Γ. Μπαμπινιώτης, Ι. Ν. Παρασκευόπουλος. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 2000, σελ.247 
6. Από την κοσμογονία στην γλωσσογονία: Μια συν- ζήτηση Γ. Μπαμπινιώτης, Δ. Νανόπουλος. Αθήνα: Εκδόσεις Καστανιώτη, 2010, σελ. 205
7. Διαλογισμοί για τη γλώσσα και τη γλώσσα μας: Απλά μαθήματα γλώσσας και γλωσσολογίας Γεώργιος Μπαμπινιώτης. Αθήνα: Εκδόσεις  Καστανιώτη, 2010, σελ. 22
8. Οι πικρές αλήθειες τής γλώσσας μου: Ο Γιάννης Ν. Μπασκόζος συνομιλεί με τον καθηγητή για τις λέξεις, την παιδεία, τον πολιτισμό Γ. Μπαμπινιώτης, Γιάννης Μπασκόζος. Αθήνα: Μεταίχμιο, 2017, σελ.176

• Τακτικό μέλος τής “European Academy of Sciences and Arts”(Salzburg)
• Επίτιμος καθηγητής τού Πανεπιστημίου Αθηνών (η ύψιστη τιμή που απονέμει η Σύγκλητος τού Πανεπιστημίου μετά από πρόταση τού Τμήματος σε διακεκριμένους καθηγητές του, εν ενεργεία ή ομοτίμους)
• Επίτιμος διδάκτωρ τού Πανεπιστημίου “La Trobe” τής Μελβούρνης (Αυστραλίας)
• Επίτιμος διδάκτωρ τού Πανεπιστημίου τού Montreal (Καναδά)
• Βραβείο Herder
• Αξιωματούχος τής Τάξεως των Ακαδημαϊκών Φοινίκων τού Γαλλικού Κράτους
• Χρυσός Σταυρός τής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας τής Ρωσίας
• Παράσημο τής Εκκλησίας τής Ελλάδος – Χρυσός Σταυρός Αποστόλου Παύλου
• Μεγαλόσταυρος τού Τάγματος del Merito Civil τού Ισπανικού Κράτους
• Άρχων Διδάσκαλος τού Γένους τού Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως
• Επίτιμος διδάκτωρ Πανεπιστημίου Frederick τής Κύπρου

• «Ο κόσμος των κειμένων. Μελέτες αφιερωμένες στον Γεώργιο Μπαμπινιώτη» (Αθήνα 2006: Ελληνικά Γράμματα, σελ. 245) [Επιμέλεια: Διονύσης Γούτσος, Σταματία Κουτσουλέλου, Αικατερίνη Μπακάκου-Ορφανού, Ελένη Παναρέτου]
• «Γλώσσης χάριν. Τόμος αφιερωμένος από τον Τομέα Γλωσσολογίας στον Καθηγητή Γεώργιο Μπαμπινιώτη» ( Αθήνα 2008: Ελληνικά Γράμματα, σελ.704) [Επιστημονική Επιμέλεια : Α. Μόζερ, Α. Μπακάκου-Ορφανού, Χ. Χαραλαμπάκης, Δ. Χειλά-Μαρκοπούλου]

• «Ο κόσμος των κειμένων / The World of Texts», 26 Mαΐου 2006, Αίθουσα Τελετών Πανεπιστημίου Αθηνών. Οργάνωση: Τομέας Γλωσσολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών και Κέντρο Ελληνικών Σπουδών, King’s College London
• Oμιλητές: Michael Bamberg (Clark University), Mike Baynham (Leeds University), Shoshana Blum-Kulka (Hebrew University), Malcolm Coulthard (Aston University), Ben Rampton (King’s Gollege), Michael Toolan (Birmingham University), Jef Verschueren (Antwerp University).